Budowa filtrów fotograficznych nie jest skomplikowana. Filtry składają się z okrągłego szkła o określonych właściwościach oraz wykonanej z metalu, okrągłej oprawki z gwintem służącym do zamocowania filtra z przodu obiektywu. Produkowanych jest mnóstwo filtrów o różnego rodzaju właściwościach i zastosowaniach. Nie będziemy tutaj omawiać wszystkich rodzajów filtrów, lecz tylko te, które mogą być przydatne w fotografii cyfrowej.
W fotografii cyfrowej najczęściej używane są filtry UV. Zadaniem filtrów UV jest redukcja ilości promieni UV wpadających przez obiektyw do aparatu fotograficznego. Promienie te powodują na zdjęciach efekt zamglenia na dalszym planie i nieostrość. Oczywiście nie jest możliwe wyeliminowanie tego efektu w 100%, ale przy pomocy filtrów można znacząco poprawić ostrość dalszych elementów obrazu, głównie podczas fotografowania krajobrazu.
Szkło użyte do budowy filtra UV jest bezbarwne i nie zmienia koloru światła przechodzącego przez obiektyw. Można zauważyć jedynie pewną poprawę nasycenia kolorów, głównie koloru niebieskiego. Jest to zauważalne głównie podczas fotografowania nieba, na którym są chmury. Faktura chmur będzie bardziej widoczna.
Oprócz głównego zadania do którego filtry zostały zaprojektowane, mogą też dodatkowo pełnić funkcję ochronną. Ponieważ filtry UV nie kosztują zbyt dużo, możemy je na stałe przykręcić do obiektywu, zyskując ochronę przedniej soczewki obiektywu przed, kurzem lub zarysowaniem. Podczas fotografowania w plenerze mogą się przytrafić różne niemiłe niespodzianki, więc lepiej uszkodzić filtr, który jest kilka lub kilkanaście razy tańszy niż obiektyw.
Przetwarzanie i zapis obrazu w fotografii cyfrowej przebiega zupełnie inaczej niż w fotografii analogowej, i dlatego należy stosować filtry o jak najlepszej jakości, najlepiej z oznaczeniem „DIGITAL”. Takie specjalistyczne filtry są dwa, a czasem nawet cztery razy droższe od zwykłych filtrów, jednak będziemy mieli pewność, że filtra będzie działać odpowiednio. Należy także starać się kupować filtry jak najcieńsze. Filtry z grubym szkłem i grubymi obudowami mogą powodować widoczne winietowanie, zwłaszcza przy obiektywach szerokokątnych.